- Hersek Lagünü Mahalli Öneme Haiz Sulak Alanı: Hersek Lagünü Sulak Alanı Doğa Koruma ve Milli Parklar 2. Bölge Müdürlüğü Yalova İl Şube Müdürlüğü görev alanında yer almaktadır. Yalova iline 27 km uzaklıkta olup Altınova İlçesi sınırları içerisinde bulunur. Mahalli öneme haiz sulak alan 167 ha dır. Lagün, Marmara Denizi'nden ince bir kıyı şeridiyle ayrılmaktadır.
Altınova İlçesinde bulunan Hersek Lagünü sahip olduğu kuş türü zenginliği ve doğal güzelliği nedeniyle Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğümüzün 23/02/2016 tarih ve 241 sayılı yazısıyla Mahalli Öneme Haiz Sulak Alan olarak tescil edilmiş olup alandaki çalışmalar ''Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği'' kapsamında İl Şube Müdürlüğümüzce yürütülmektedir.
Günümüzde lagüne su girişi fırtınalı havalarda kıyı şeridinden göle taşan deniz suları, göl yüzeyine düşen yağışlar, lagünün güneyindeki arazilerin drenaj suları ve yüzeysel akışlarla olmaktadır. Gölün ortalama derinliğinin 50-60 cm. en derin noktasının 90 cm. olduğu tespit edilmiştir.
Lagünün yakınlarında bulunan Hersekzade Ahmet Paşa Cami'nin avlusunda asırlık ağaçlar mevcuttur. Dönemin ünlü sadrazamlarından Hersekzade Ahmet Paşa'nın kendi adıyla yaptırdığı Cami'nin yaşı 500'ün üzerindedir. Lagün çevresinde Osmanlı zamanından kalma diğer eserlerde bulunmaktadır.
Lagünün denizle kesiştiği noktada Mustafa Kemal Atatürk'ün kahve içip Marmara Denizi'ni seyrettiği bir mekân bulunmaktadır. Hersek Lagünü Türkiye'nin tek tapulu gölüdür. Kaynaklara göre Selanik' ten Hersek Gölüne yerleşen Hıfzı Bey'e gölün tapusu verilmiştir. Refik Hıfzı Bey 1950 yılında tüm varlığını Darülacezeye bağışlamıştır.
Osmangazi köprüsü lagünün hemen yanındadır. İlk planlamada köprünün ayakları lagünden geçmesi gerekirken Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve Altınova Belediyesi yetkililerinin müracaatı ve Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Tarım ve Orman Bakanı tensipleriyle çevreye olan duyarlılık göz önüne alınarak Osmangazi köprüsünün projesi revize edilerek köprüye kavis verilmiş ve lagünün korunması sağlanmıştır.
Hersek Lagünü, kısmen küçük bir alana sahip olmasına rağmen çok değerli bir sulak alan ekosistemidir. Toplamda 255 kuş türü bulunmaktadır. 2024 KOSKS sayımlarında alanda 32 türe ait 10,297 birey sayılmıştır. Tuz oranı, derinliği, su altı çeşitliliği, sıcaklığı; lagünün, kuş cenneti olmasındaki en önemli etkenlerdir. Başta su kuşları olmak üzere pek çok türün barınma, beslenme ve üreme alanı olarak büyük önem taşır. En kalabalık olduğu zaman kış mevsimidir. Alan her ilk ve sonbahar döneminde Avrupa ve Afrika kıtaları arasındaki yüz binlerce kuşun geçtiği göç yolu üzerinde bulunmaktadır.
Alanda özellikle denizle göl arasındaki kıyı şeridinde koloni halinde üreyen önemli kuş türleri bulunmaktadır. Bunlar Kara gagalı sumru, Sumru, Akdeniz martısı, Poyrazkuşu, Küçük Halkalı Cılıbıt ve Gümüş martıdır. Hersek Lagünü kış mevsiminde barındırdığı Flamingo sayısı ile de Marmara bölgesinde önemli bir konaklama yeridir.
Lagünde bulunan sucul bitki türü Ruppia maritima L. su kuşlarının beslenmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca alanda nesli kritik düzeyde tehlike altında olan endemik Rumex bithynicus türü lagünün kuzeyinde iki noktada tespit edilmiştir.
Bu doğa harikası lagünün çevresine Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından alanda bulunan kuş zenginliğinin ve çeşitliliğinin oluşturduğu estetik görsel güzelliğin tanıtılması, gelen ziyaretçilerin sulak alan habitatına zarar vermeden gözlem yapabilmesi, kuş turizminin geliştirilmesi ve çeşitli aromatik bitkilerin tanıtılması amacıyla Hersek Lagünü Sulak Alanı geliştirme projesi yapılmıştır. Temmuz 2020 tarihinde iş tamamlanmıştır. Toplam maliyeti 11.972.986,89 TL dir.
Proje kapsamında Hersek Lagünü Doğa Eğitim Merkezi, Kuş Gözlem Alanı ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi yapılmıştır. Bu yapılar iki farklı alanda yer almaktadır. Birinci alan Kuş Gözlem Alanı(1,19 ha); kuzey tarafta Doğa Eğitim Merkezi (Kanatlı İlk Müdahale Merkezi, İdari Ziyaretçi Merkezi ve Kır Kahvesi ve Kuş tanıtım Binası), Kuş Gözlem Alanı ve Engelsiz Kuş Gözlem Kulesi yer almaktadır. Bu kule altı katlı çelik kontrüksiyon olarak inşa edilmiş, 22 metre yüksekliğinde,6 katlı ve asansör sistemine sahiptir. En önemli özelliği ise Türkiye'nin ilk ve tek engelsiz kulesi oluşudur. Engelli vatandaşlarımız asansör sistemi sayesinde kulenin her katına rahatlıkla çıkıp kuş gözlemi yapabilmektedir. İkinci alan Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi(3,06ha); ise lagünün güney kanadında bulunmaktadır. Alanda 281 adet tıbbi aromatik bitki (58 tane ağaç, 43 tane çalı, 7 tane sarmaşık, 173 yer örtücü) bulunmaktadır. Bu alanda Kır Lokantası, Görsel Sera, Ar-GE binası( Herbaryum, Laboratuvar, Yağ Çıkarım Odası, Tohum Odası ve Kurutma Odası) ve yürüyüş alanları bulunmaktadır. Tesisler kuşların rahatsız olmaması için tabiata uyumlu olarak tasarlanmış ve yapılmıştır. Bunun yanı sıra hem Doğa Eğitim Merkezi ve Kuş Gözlem Alanı hem de Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi'nde engelli vatandaşlarımız da unutulmamış, yürüyüş parkurları ve yapılan tesisler onlarında rahatlıkla kullanabilmeleri için uyumlu hale getirilmiştir. Ayrıca Kuş Gözlem Kulesi tarafında 23 adet kamera, Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesinde 32 adet kamera kontrol ve gözlem amacıyla Yalova İl Şube Müdürlüğümüz tarafından kurulmuş olup aktif durumdadır.
Alanın yıllık ziyaretçi sayısı 80.000 dir.
